„Niech żyje Polska, zgoda, jedność, a ojczyzna nasza wolna zjednoczona z naszym polskim Wybrzeżem żyć będzie po wsze czasy…”
/Ignacy Jan Paderewski/
W sobotę 27 grudnia 2025 roku minęła 107. rocznica wybuchu powstania wielkopolskiego - zbrojnego wystąpienia ludności polskiej przeciwko niemieckiemu zaborcy, zmierzającego do oderwania Wielkopolski od Prus i zjednoczeniu wraz z Pomorzem z odradzającym się po 123 latach niewoli państwem polskim. Było to jedno z trzech zwycięskich powstań ( Powstanie Wielkopolskie z 1806 roku i Powstanie Sejneńskie z roku 1919) w dziejach naszego narodu. Impulsem do wybuchu powstania było przybycie do Poznania powracającego do Polski Ignacego Jana Paderewskiego owacyjnie witanego przez tłumy rodaków.27 grudnia 1918 roku niemieccy żołnierze po wojskowej paradzie na świętym Marcinie wszczęli zamieszki napadając na polskie instytucje, mieszkania i domy. Zrywali polskie i koalicyjne flagi( angielskie, francuskie, amerykańskie) depcząc je. Padły pierwsze strzały, byli ranni. Walkę z niemieckimi żołnierzami podjęły oddziały dowodzone przez Polską Organizację Wojskową. Polacy zaatakowali gmach prezydium policji. W tym ataku ginie Franciszek Ratajczak pierwszy poległy powstaniec, Walki z zaborcą wybuchają również na prowincji. 28 grudnia Stanisław Tkaczak tymczasowy dowódca powstania zostaje awansowany na stopień majora. Walki powstańcze rozlewają się na całą Wielkopolskę. W święto Trzech Króli, 6 stycznia 1919 roku cały Poznań jest już w rękach powstańców. Toczą się również zażarte walki na Pomorzu. 16 stycznia 1919 roku dowództwo nad powstaniem obejmuje generał Józef Dowbór – Muśnicki, który energicznie przystępuje do przekształcenia sił powstańczych w regularną armię.!6 lutego w Trewirze państwa Ententy przedłużają traktat pokojowy z Niemcami rozciągając jego obszar na front wielkopolski. Armia powstańcza uznana zostaje za wojska sprzymierzone z państwami Ententy. I choć walki i potyczki z Niemcami będą trwa do pierwszych miesięcy 1920 roku powstanie kończy się całkowitym zwycięstwem naszych rodaków. Dzięki zwycięstwu Wielkopolanie odzyskali utraconą po II rozbiorze Polski wolność, a ziemię będące kolebką naszej państwowości powróciły do Macierzy. Wielkopolanie wnieśli do odradzającej się II Rzeczypospolitej dobrze rozwinięte gospodarczo tereny oraz znakomicie dowodzoną i dobrze uzbrojoną ponad 120 tysięczną armię, która odegrała ważną rolę w walkach o ostateczny kształt naszych granic. Wielkopolskie pułki uczestniczyły również w zażartych walkach z bolszewikami pod Radzyminem okrywając się nieśmiertelną chwałą. Warto w tym miejscu dodać, że Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 2021 r. ustanowił 27 grudnia – dzień rozpoczęcia walk – świętem państwowym: Narodowym Dniem Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. To hołd oddany Bohaterom – uczestnikom narodowego zrywu z lat 1918 – 1919, którzy wyzwolili Wielkopolskę spod panowania niemieckiego i przyłączyli ją do odrodzonej Rzeczypospolitej”.
Chwała i cześć Bohaterom. Będziemy pamiętać o Ich czynach
Koło Historyczne „Wiarus”