• 160. rocznica Bitwy pod Żyrzynem
          • 160. rocznica Bitwy pod Żyrzynem

          • Na placu boju straszny widok mieli zwycięzcy. Garstka piechoty rosyjskiej czarna od dymu, stała ponuro, z bronią na dół spuszczoną; otoczona była dosłownie wysokim wałem ciał ludzkich, po kilku jedno na drugiem leżących. Konie artyleryjskie pobite, tarzały się we krwi z porwanymi zaprzęgami, jaszczyki wywrócone w rowie.

            /Józef Dąbrowski, Rok 1863/

            We wtorek 8 sierpnia 2023 roku minie 160, rocznica zwycięskiej dla powstańców polskich bitwy pod Żyrzynem z wojskami rosyjskimi w czasie trwania Powstania Styczniowego. Odziały powstańcze pod dowództwem Michała Heidenreich-Kruka na początku sierpnia 1863 roku podjęły marsz z Lubelszczyzny na północ w kierunku Podlasia, chcąc w ten sposób oderwać się od tropiących je wojsk carskich jednocześnie wzmocnić powstanie w tamtych terenach. Przechodząc przez trakt warszawsko-lubelski, patrol powstańczy przejął depeszę, z której wynikało, że przez stację pocztową w Żyrzynie przechodził będzie konwój wojskowy wiozący ponad 200 tys. rubli. Gen. Michał Heydenreich-Kruk natychmiast podjął decyzję o zorganizowaniu zasadzki. Jej plan był prosty: konwój miano atakować od czoła i po bokach, tyły miał zablokować jeden z powstańczych oddziałów. O godzinie 5 rano 8 sierpnia 1863 roku, liczący około 500 żołnierzy i 2 działa konwój żołnierzy rosyjskich pod dowództwem por. Laudańskiego został zaatakowany przez dużo liczniejszy, (ale słabiej uzbrojony) oddział powstańców (ok. 3 tys., w tym 1400 strzelców). Pierwsze uderzenie wywołało ogromny chaos. Rosjanie uporządkowali szeregi i z wielką determinacją przystąpili do obrony wozów pocztowych. Po kilku godzinach walki ustąpili jednak z placu boju. Z okrążenia wydostać się udało tylko por. Laudańskiemu wraz z 87 ludźmi. Straty Rosjan wyniosły (według raportu gen. Heydenreicha-Kruka1863″.) 181 zabitych i 282 wziętych do niewoli (w tym 132 rannych). Polacy ponieśli wielokrotnie mniejsze straty: 10 zabitych i 50 rannych. Po bitwie część rosyjskich żołnierzy przeszła na stronę powstańców, resztę puszczono wolno po złożeniu przysięgi, iż nie będą więcej walczyć przeciwko Polakom. Powstańcy zdobyli wówczas 2 armaty, 400 karabinów i 140 tys. rubli.  (Reszta pieniędzy zaginęła) Zdobyte fundusze zostały przeznaczone na zakup min. broni dla walczących na terenie województwa lubelskiego i podlaskiego powstańczych partii.) W tym miejscu warto wspomnieć, że jednym z oddziałów powstańczych biorących udział w bitwie dowodził  podpułkownik Józef Jankowski – „Szydłowski”, który z powodzeniem walczył z wojskami zaborcy na Mazowszu  min. w okolicach Radzymina.   Wiadomość o zwycięstwie pod Żyrzynem rozeszła się szerokim echem nie tylko po Królestwie Polskim, ale całej Europie wywołując nacisk opinii publicznej na rządy wielu państw w celu udzielenia walczącym Polakom pomocy. Bitwa pod Żyrzynem była jedną z największych i niestety nielicznych zwycięstw nad carskimi oddziałami w czasie trwanie najdłuższego w naszych dziejach zrywu narodowego.

            Cześć Ich pamięci.

            Koło Historyczne „Wiarus”

        • 79. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego
          • 79. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego

          • "Chcieliśmy być wolni i wolność sobie zawdzięczać”

            /Jan Stanisław Jankowski  - wicepremier polskiego rządu na uchodźctwie  Warszawa 1 .09.1944 roku./

            We wtorek  1 sierpnia 2023 roku przypada 79. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego, będącego zbrojnym wystąpieniem przeciwko okupującym Warszawę wojskom niemieckim, zorganizowane przez Armię Krajową w ramach operacji „Burza”, połączone z wyjściem z podziemia i oficjalna działalnością struktur utworzonego jesienią 1939 roku Polskiego Państwa Podziemnego. Jak co roku dokładnie o godzinie 17, 00, godzinie „W” stanie cała Warszawa, zawyją syreny, zabiją dzwony kościołów w całej Polsce.  Zatrzymamy się na chwilę, aby wspomnieć Tych, którzy „sami sobie pragnęli zawdzięczać wolność”. Tych, którzy walczyli i ginęli w imię najświętszych dla Polaków wartości. Tych, dla których wolna, suwerenna, niepodległa Rzeczypospolita była dobrem najwyższym. W Powstaniu Warszawskim trwającym długie 63 dni poległo ponad 18 tysięcy powstańców, 25 tysięcy zostało rannych, a ponad 200 tysięcy mieszkańców „ niezłomnego miasta” zginęło pod jego gruzami lub zostało bestialsko wymordowanych przez niemieckiego okupanta Ponad 500 tysięcy warszawiaków wypędzono ze stolicy, a miasto przez następne trzy miesiące z niemiecką skrupulatnością burzono kwartał po kwartale… 

            Wspominać będziemy Żołnierzy Polski Niepodległej, na których po zakończeniu wojny nie czekały zaszczyty i ordery, a poniżanie, UB- owskie kaźnie i wyroki śmierci. Pełni podziwu i wdzięczności spoglądać będziemy na Tych nielicznych, którzy do dziś z dumą noszą na ramieniu biało – czerwona opaskę i dla Ojczyzny poświęcili wszystko. Tych nielicznych, których szeregi, co roku opuszczają towarzysze broni odchodzący na wieczna służbę. Im wszystkim składamy w zadumie i milczeniu hołd wdzięczności. I choć spór o sens polityczny powstania nadal trwa dziękujemy Powstańcom za ich marzenia, walkę i poświęcenie Bez tej ofiary nie żylibyśmy w wolnym kraju.

            Chwała Bohaterom – niech pamięć o ich czynach nigdy nie zaginie.

            Koło Historyczne „Wiarus”

        • 613. ROCZNICA BITWY POD GRUNWALDEM
          • 613. ROCZNICA BITWY POD GRUNWALDEM

          • "Mieczów ci u nas dostatek, ale i te przyjmuję jako wróżbę  zwycięstwa,

            którą mi sam Bóg przez wasze ręce zsyła..."

            /fragment powieści "Krzyżacy" Henryka Sienkiewicza/

            W sobotę  15 lipca 2023 roku minie 613. rocznica bitwy pod Grunwaldem, największej bitwy w średniowieczu. Do zwycięskiej bitwy w okolicach trzech wsi: Grunwald, Stębark, Łodwigowo doszło 15 lipca 1410 r. Wojska Zakonu Krzyżackiego wspomagane przez rycerstwo zachodnioeuropejskie dowodzone przez wielkiego mistrza Ulricha von Jungingena uległy sile połączonych wojsk polsko-litewskich wspieranych przez oddziały tatarskie ze Złotej Ordy, trzy ruskie chorągwie, oddziały mołdawskie oraz czeskich i śląskich najemników. Sprzymierzonymi wojskami Królestwa Polskiego oraz Wielkiego Księstwa Litewskiego dowodzili król Władysław II Jagiełło. Na polach grunwaldzkich potęga Zakonu Krzyżackiego została złamana. Dowódca wojsk Zakonu Szpitala Najświętszej Maryi Panny Domu Niemieckiego- Wielki Mistrz Krzyżacki Urlich von Jungingen  w bitwie zginął z ręki, (w opinii wielu historyków),  małopolskiego rycerza  Mszczuja ze Skrzynna). Zwycięstwo grunwaldzkie uznano w  czasach  średniowiecza za przełom w zmaganiach z Zakonem. Już w 1412 roku, dzień 15 lipca uznano za święto państwowe.

            Koło Historyczne "Wiarus"

        • 78. rocznica Obławy Augustowskiej
          • 78. rocznica Obławy Augustowskiej

          • „Ziemio! Nie kryj naszej krwi, iżby nasz krzyk nie ustawał…”

            /Księga Hioba/

            W środę  12 lipca 2022 roku minie 78. rocznica Obławy Augustowskiej. Dokładnie 78 lat wcześniej, 12 lipca 1945 r. oddziały NKWD - "Smiersz"  , Armii Czerwonej  i usłużnych polskich komunistów rozpoczęły pacyfikację Suwalszczyzny. W jej wyniku zatrzymano ponad 2 tys. osób, prawie 600 podejrzewanych o powiązania z antykomunistycznym  podziemiem  wywieziono i zamordowano w nieznanym do dziś miejscu. Według historyków, obława augustowska z lipca 1945 r. to największa po II wojnie światowej niewyjaśniona zbrodnia komunistyczna dokonana na Polakach. Nazywana jest czasem "Małym Katyniem".

            Cześć i Chwała Bohaterom, ofiarom komunistycznej zbrodni.

            Koło Historyczne "Wiarus"

        • VII Narodowy Dzień Pamięci Ofiar ludobójstwa na Wołyniu
          • VII Narodowy Dzień Pamięci Ofiar ludobójstwa na Wołyniu

          • "Jeśli zapomnę o nich, Ty, Boże na niebie, zapomnij o mnie..."

            /Adam Mickiewicz/

            We wtorek  11 lipca 2022 roku  będziemy obchodzić VII Narodowy Dzień Pamięci Ofiar ludobójstwa na Wołyniu. W dniach 11-12 lipca 1943 r. Ukraińska Powstańcza Armia dokonała skoordynowanego ataku na Polaków w ok. 150 miejscowościach w powiatach włodzimierskim, horochowskim, kowelskim oraz łuckim. Akcja UPA była kulminacją trwającej już od początku 1943 r. fali mordowania i wypędzania Polaków z ich domów. Łącznie w latach 1943-1945 na Wołyniu i w Galicji Wschodniej zginęło ok. 100 tys. Polaków. Sprawcami zbrodni wołyńskiej były Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów – frakcja Stepana Bandery, podporządkowana jej Ukraińska Powstańcza Armia oraz ludność ukraińska uczestnicząca w mordowaniu polskich sąsiadów. W polskich akcjach odwetowych  zginęło prawie 15 tysięcy Ukraińców. Zbrodnia wołyńska  miała charakter ludobójczej czystki etnicznej, to znaczy akcji, w której założeniach są wpisane masowe mordy na ludności cywilne. Była ona jedną z najkrwawszych zbrodni na ludności cywilnej popełnionych w czasie II wojny światowej Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej Polskiej to święto obchodzone corocznie 11 lipca. Jest on poświęcony  pamięci ofiar rzezi wołyńskiej. Został ustanowiony na mocy uchwały Sejmu RP z 22 lipca 2016 r. Święto czci pamięć nie tylko Polaków, ale i zamordowanych obywateli II RP innej narodowości, w tym Żydów, Ormian, czy Czechów. Przyjmując uchwałę o święcie Sejm wyraził wdzięczność również tzw. „Sprawiedliwym Ukraińcom”, którzy odmawiali udziału w mordach i ratowali Polaków z narażeniem własnego życia.

            Cześć i Chwała Bohaterom ofiarom zbrodni wołyńskiej.

            Koło Historyczne "Wiarus"

        • 80.  rocznica tragicznej śmierci w katastrofie lotniczej koło Gibraltaru generała Władysława Sikorskiego
          • 80. rocznica tragicznej śmierci w katastrofie lotniczej koło Gibraltaru generała Władysława Sikorskiego

          • "Stoimy wobec zagadnień na miarę dziejową. Musimy więc je rozwiązywać w tej samej skali. Nie z punktu widzenia własnych ambicji i chwilowych a zmiennych nastrojów dnia, ale z punktu widzenia polskiej racji stanu..."

            /fragment z przemówienia generała Władysława Sikorskiego z dnia 4 maja 1943 roku/

                          We wtorek   4 lipca 2023 roku minie 80. rocznica tragicznej śmierci w katastrofie lotniczej koło Gibraltaru generała Władysława Sikorskiego, Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych i premiera Rządu RP na uchodźctwie  . Tragiczne  zdarzenie miało miejsce w trakcie powrotu gen. Władysława Sikorskiego z Bliskiego Wschodu, gdzie udał się pod koniec maja 1943 roku. Celem tego wyjazdu była inspekcja stacjonujących w Iraku jednostek Armii Polskiej dowodzonych przez gen. Władysława Andersa. podróż powrotna odbyła się na trasie Kair - Lyneham z międzylądowaniem w Gibraltarze. Do miejsca międzylądowania samolot LB -30 Liberator z 511 Dywizjonu RAF dotarł 3 lipca 1943 roku i już wieczorem następnego dnia  był gotów do startu. Tuż po starcie, który odbył się 4 lipca 1943 roku o godzinie 23.07, samolot runął do morza. Wśród ofiar lotu byli m.in. córka gen. Sikorskiego oraz członkowie sztabu, w tym szef Sztabu Naczelnego wodza generał . brygady Tadeusz Klimecki i szef III Oddziału Operacyjnego Sztabu Naczelnego Wodza pułkownik dyplomowany  Andrzej Marecki. Wyłowione z morza ciało gen. Władysława Sikorskiego zostało przetransportowane do Playmouth w Wielkiej Brytanii na pokładzie polskiego niszczyciela ORP "Orkan". Uroczystości pogrzebowe odbyły się w Newark koło Notingham. Do Polski doczesne szczątki generała przewieziono po ponad pięćdziesięciu  latach, gdzie 17 września 1993 roku z honorami zostały pochowane w krypcie na Wawelu. Okoliczności wypadku wciąż budzą wśród historyków wiele kontrowersji a archiwa brytyjskie zostały utajnione na kolejne pięćdziesiąt lat.. Jako premier rządu i Naczelny Wódz, generał Władysław Sikorski potrafił mobilizować naród polski do nieustannego stawiania oporu wrogowi, zmierzającemu do jego unicestwienia. Rozumiał, jak ciężka i krwawa jest to droga, ale innej nie widział. Był przekonany, że walka ta doprowadzi w końcu Polaków do wolnej, sprawiedliwej i niepodległej Polski. Tragiczna śmierć Generała przekreśliła te plany na ponad czterdzieści lat.

            Cześć Jego Pamięci!

            Koło Historyczne ,,Wiarus"

        • 413. Rocznica Bitwa pod Kłuszynem
          • 413. Rocznica Bitwa pod Kłuszynem

          • Potrzeba w miejscu, nadzieja w męstwie,  zbawienie w zwycięstwie.
            Czyńcie swoją powinność!

             /hetman - Stefan Żółkiewski/

            We wtorek  4.07.2023 r. minie  413. rocznica zwycięskiej bitwy pod Kłuszynem, gdzie wojska Rzeczypospolitej Obojga Narodów pod wodzą hetmana polnego koronnego Stanisława Żółkiewskiego odniosły miażdżące zwycięstwo nad kilkukrotnie liczniejszymi wojskami rosyjsko - szwedzkimi Ta błyskotliwa wiktoria otworzyła wojskom polskim drogę do stolicy państwa carów – Moskwy.

            Cześć i Chwała Bohaterom.

            Koło Historyczne "Wiarus"

      • Kontakty

        • Szkoła Podstawowa nr 1 im. ppłka pil. Mariana Pisarka
        • sp1radzymin@radzymin.pl - Dorota Poznańska
        • Sekretariat (nowy budynek szkoły) czynny w godz. 07.30-15.30 tel. (+48) 22 786-72-79
        • ul. 11 Listopada 2 05-250 RADZYMIN Poland
    • Galeria zdjęć

        brak danych